Kiedy mówimy o mitologii greckiej, zazwyczaj przychodzą nam do głowy potężni bogowie, gromowładni herosi, no i może kilka potworów na dokładkę. Ale czy ktoś jeszcze pamięta o Iris? Nie, nie chodzi o popularną aplikację do edycji zdjęć. Iris to grecka bogini tęczy – posłanka bogów, kolorowa celebrytka Olimpu i meteorologiczna influencerka starożytności. Zapnijcie mitologiczne pasy, bo dziś wybieramy się w niebiańską podróż śladami tej nieco zapomnianej, ale szalenie barwnej postaci.
Z tęczą przez niebo – kim była Iris?
Iris była córką Taumasa (bóstwa morskiego) i Elektry (Oceanidy), co czyniło ją kuzynką wszelkich wodnych stworzeń o skłonnościach do dramatyzmu. Pomimo wodnych korzeni, jej domeną było niebo – a dokładnie ta część nieba, która robi „wow” po burzy. Jako grecka bogini tęczy, Iris pełniła funkcję posłańca bogów, z naciskiem na Herę, żonę Zeusa, którą obsługiwała niemal jak prywatna kurierka z kolorowym DHL-em. Jej pojawienie się na niebie oznaczało, że dzieje się coś ważnego – nie zawsze dobrego, ale na pewno z boskim nadzorem.
Stylowa jak tęcza – symbolika Iris
Iris to nie tylko praktyczna posłanka. Jej obecność w mitologii niesie za sobą mnóstwo symboliki. Tęcza, przez którą zstępowała z Olimpu na ziemię i z powrotem, była symbolicznym mostem łączącym świat niebiański z ludzkim. Kolory tęczy miały też kojarzyć się z harmonią, nadzieją i komunikacją między wymiarami. Dziś można by ją nazwać boginią networkingu – żadne olimpskie zebranie bez niej się nie odbywało!
Jej szybkość poruszania się (tratata… jak Hermes na dopalaczach) i umiejętność pojawiania się dosłownie znikąd sprawiła, że wśród bogów budziła spory szacunek. Symbolicznie Iris reprezentuje również połączenie przeciwieństw: światła i wody, nieba i ziemi, żeńskości i ruchliwości. Także jakby co – plis nie lekceważcie kolorów na niebie.
Iris vs Hermes – olimpskie starcie posłańców
Jeżeli myślicie, że Hermes był jedynym kurierskim bogiem Olimpu, to czas na małe mitologiczne uświadomienie. Iris działała jeszcze zanim Hermes w ogóle pojawił się na boskiej scenie. I chociaż dzisiejsze memy skupiają się na Hermesa sandałkach ze skrzydełkami, to Iris latała nie gorzej – kroczyła po tęczy, zostawiając za sobą feerię barw i… boskie ploteczki. Można ją więc śmiało nazwać matką chrzestną greckiego PR-u.
W odróżnieniu od Hermesa, który podejmował się czasem nieco „lewych” interesów (kradzieże, negocjacje z ciemniejszą stroną Hadesu), Iris była bardziej dyplomatyczna – niosła wieści, ale nie komentowała. Czysto zawodowe podejście do misji. Współcześni pracownicy korporacji mogliby się od niej wiele nauczyć.
Kiedy tęcza mówi: „Cześć!” – ciekawostki o Iris
- Starożytni Grecy wierzyli, że tęcza to fizyczna ścieżka, po której Iris schodziła na ziemię. Serio. Żadnych chmur, dronów, czy teleportacji. Tylko kolorowy most jak z filmów fantasy!
- W sztuce Iris często była przedstawiana z dzbanem wody – nie, nie dlatego że prowadziła olimpską dietę. Dzban symbolizował przesyłkę lub wiadomość, którą przynosiła bogom lub ludziom.
- Jej imieniem nazwano… oczywiście tęczówkę oka! Bo jakbyście się zastanawiali – tak, „iris” to po łacinie tęczówka. Nawet biologicznie jesteśmy z Iris połączeni. Który inny bóg może się pochwalić taką karierą w okulistyce?
Iris w popkulturze – powiew barwnej mitologii
Choć może nie tak sławna jak Atena czy Afrodyta, Iris pojawia się też w nowoczesnej kulturze. W literaturze dla młodzieży, np. w serii Percy Jackson, zyskała status boskiego dostawcy wiadomości (dosłownie i wideo!). W filmach i grach komputerowych często pojawia się jako uosobienie komunikacji lub tajemniczy łącznik między światem ludzi a bogami. A że obecnie tęcza ma także ważne znaczenie kulturowe i społeczne – Iris śmiało mogłaby dziś być ambasadorką nie tylko Olimpu, ale i tolerancji.
Zawsze gdzieś w tle, wdzięczna, kolorowa i szybka – grecka bogini tęczy może i nie rzucała piorunami, ale potrafiła w niezwykły sposób spinać światy i nastroje. Jej rola w mitologii przypomina, że czasem to nie siła i hałas czynią największe wrażenie, ale delikatna, zjawiskowa obecność, jak po deszczu…
Przeczytaj więcej na: https://swiat-i-ludzie.pl/grecka-bogini-teczy-poznaj-iris-i-jej-role-w-mitologii/.
